Powrócą prace domowe? Szczegółowe rekomendacje ekspertów

Według obserwacji nauczycieli oraz dyrektorów szkół wprowadzone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zmiany w zadawaniu prac domowych w kwietniu 2024 roku są w przeważającej części negatywne. Z jakiego powodu pedagodzy w raporcie IBE uważają, że wprowadzone przez MEN nie są pozytywne? 

W klasach IV-VIII  szkół podstawowych zadania domowe miały charakter dobrowolny i nieoceniany, co według nauczycieli nie wpłynęło korzystnie na wyniki w nauce (85 proc.) oraz na dobrostan uczniów (57,3 proc.). Co więcej, z badań ewaluacyjnych IBE wynika, że uczniowie mają trudności w utrwalaniu materiału, co wpływa na ich umiejętności matematyczne i językowe. Brak prac domowych według badanych doprowadził także do spadku motywacji oraz samodzielności uczniów, którzy uznali je za zwolnienie z obowiązków edukacyjnych. Niską motywację do nauki odnotowało 72,7 proc. nauczycieli klas I-III i 84,4 proc. nauczycieli klas IV-VIII w szkołach publicznych. 

To nie koniec negatywnych skutków braku prac domowych, ponieważ wśród uczniów podstawówek zaobserwowano też pogorszenie samodzielności i odpowiedzialności, jak również pogłębianie nierówności edukacyjnych. Co ciekawe dyrektorzy szkół uważają także, że uczniowie źle gospodarują uzyskanym czasem wolnym, skupiając się na m.in. grach komputerowych lub mediach społecznościowych, co sprzyja bierności, frustracji, a nawet agresji. 

Czy naprawdę w raporcie IBE dyrektorzy szkół i nauczyciele nie dostrzegli pozytywnych efektów zmian w świecie bez prac domowych? Uczniowie odczuwają przede wszystkim mniejszy stres, co zaobserwowano u 30,8 proc. uczniów klas I-III i 40,9 proc. uczniów klas IV-VIII , jak również odciążenie obowiązkiem edukacyjnym według 52,4 proc. nauczycieli klas I-III szkół podstawowych. Ankietowani wskazali także, że 64,4 proc. uczniów klas I-III oraz 61,1 proc. uczniów klas IV-VIII ma więcej czasu wolnego, ale 51,1 proc. nauczycieli klas I-III oceniła, że poświęcają go na odpoczynek, zabawę lub aktywność fizyczną.  

Zobacz także: Materiały edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych i średnich

W raporcie przedstawiono także ocenę oraz sprzeczne reakcje rodziców dotyczące prac domowych. Wielu z nich oczekuje zadawania i oceniania prac domowych, traktując to jako wyznacznik jakości pracy nauczyciela, ale jednocześnie część rodziców nie wspiera dzieci w samodzielnej nauce w domu. Doprowadza to do konieczności komunikacji pomiędzy dyrekcją a rodzicami w formie spójnych materiałów informacyjnych, które pozwoliłyby wyjaśnić cele, zasady i charakter zadań, a także różnicę między zadaniami dobrowolnymi a obowiązkowymi. Jakie rekomendacje dla MEN ma IBE?  

Źródło: ibe.edu.pl, hub.pl.