Kratery na Księżycu powstały w niewiarygodnym tempie. Naukowcy wyjaśniają zagadkę

Dwa olbrzymie kaniony na Księżycu, Vallis Schrödinger i Vallis Planck, to struktury, które powstały w wyniku kolosalnego uderzenia asteroidy lub komety. Badania opublikowane w czasopiśmie Nature Communications wykazały, że ich formowanie się zajęło zaledwie około 10 minut – czas wręcz niewyobrażalny w porównaniu do procesów geologicznych zachodzących na Ziemi.

Gdy asteroida, poruszająca się z prędkością ok. 61 000 km/h, uderzyła w powierzchnię Księżyca, wniknęła na głębokość ok. 24 km, wyrzucając przy tym masywne ilości skalnych odłamków. Skały rozrzucone w przestrzeni kosmicznej, po chwili zaczęły opadać na powierzchnię Księżyca, rzeźbiąc kaniony serią kolejnych, mniejszych uderzeń.

Kaniony Vallis Schrödinger i Vallis Planck znajdują się na niewidocznej z Ziemi stronie Księżyca, w pobliżu jego bieguna południowego. Każdy z nich ma ponad 265 km długości i około 2,5 km głębokości – to rozmiary porównywalne z Wielkim Kanionem Kolorado.

Te tajemnicze struktury są częścią ogromnego basenu uderzeniowego Schrödingera, który powstał około 3,8 miliarda lat temu. Już wcześniej naukowcy podejrzewali, że kaniony mogą być związane z tym zderzeniem, ale dopiero nowe analizy pozwoliły zrozumieć ich niezwykle gwałtowne pochodzenie.

Zespół naukowców, w tym Danielle Kallenborn i Gareth Collins z Imperial College London, przeanalizował zdjęcia z sondy NASA Lunar Reconnaissance Orbiter. Ich badania pokazały, że skały wyrzucone w wyniku uderzenia utworzyły kurtynę gruzu, której fragmenty opadały z powrotem na powierzchnię w określonych miejscach, tworząc sieć kraterów.

Te kolejne uderzenia miały tak ogromną energię, że wytworzyły dwa gigantyczne kaniony. Jak wielka była to moc? Naukowcy szacują, że energia potrzebna do ich powstania była:

• 1200–2200 razy większa niż energia eksplozji jądrowej, którą planowano wykorzystać do wykopania drugiego Kanału Panamskiego;
• ponad 700 razy większa niż łączna moc wszystkich testów nuklearnych przeprowadzonych przez USA, ZSRR i Chiny;
• ok. 130 razy większa niż całkowita energia zawarta w światowym arsenale broni jądrowej.

Choć Vallis Schrödinger i Vallis Planck są ukryte przed ziemskimi obserwatorami, podobne – choć mniejsze – kaniony można dostrzec gołym okiem na widocznej stronie Księżyca. Najlepszym przykładem jest krater Tycho – jedno z najjaśniejszych miejsc na powierzchni naszego naturalnego satelity.

Źródło: npr.org