Najdłuższy eksperyment w historii. Trwa już prawie 100 lat
Eksperyment kropli paku rozpoczęto niemal 100 lat temu na australijskim University of Queensland. Do dziś intryguje zarówno naukowców, jak i... internautów, ponieważ transmisję eksperymentu można oglądać na stronie uniwersytetu. Choć pak wydaje się ciałem stałym, to w rzeczywistości ekstremalnie lepka ciecz, której każda kropla potrzebuje lat, by oderwać się od reszty. Przez cały ten czas spadło zaledwie dziewięć kropel – a żadnej z nich nie udało się zarejestrować na żywo. Zobacz, jak wygląda jedno z najbardziej niezwykłych doświadczeń w historii nauki.
Eksperyment kropli paku został zapoczątkowany w 1927 roku przez profesora Thomasa Parnella na University of Queensland w Australii i nieprzerwanie trwa do dziś. Oficjalnie jest uznawany przez Księgę Rekordów Guinnessa za najdłużej trwający eksperyment laboratoryjny na świecie. Parnell podgrzał pak – czarną i twardą substancję powstałą jako pozostałość po destylacji smoły – a następnie umieścił go w szklanym lejku, gdzie przez trzy lata substancja powoli przyjmowała kształt naczynia.
Po tym czasie (1929 r.) profesor odciął wierzchołek lejka, umożliwiając paku swobodne spływanie. Pierwsza kropla spadła dopiero w 1938 roku, a kolejne pojawiały się średnio co kilkanaście lat – każda następna kropla potrzebowała ok. 100 miesięcy, by oderwać się od reszty paku. Przez ponad 80 lat eksperymentu zaobserwowano zaledwie dziewięć kropli. Ostatnia spadła w 2014 roku, jednak według szacunków objętość substancji wystarczy jeszcze na ponad 100 lat dalszego prowadzenia eksperymentu.
Celem eksperymentu było udowodnienie, że pak w rzeczywistości jest cieczą, choć na pierwszy rzut oka przypomina ciało stałe. Eksperyment wykazał, że pak ma olbrzymią lepkość - sto miliardów razy większą od wody. Dzięki temu doświadczeniu udowodniono, że substancje o bardzo wysokiej lepkości mogą w temperaturze pokojowej zachowywać się jak ciało stałe, choć w rzeczywistości są cieczami.
Przeczytaj także: Teleportacja przez internet? Przełom w fizyce kwantowej
Eksperyment kropli paku można oglądać na żywo w internecie. Co ciekawe, mimo upływu lat, żadnej z kropli nie udało się zarejestrować na żywo - w najważniejszych momentach zawsze zawodził sprzęt lub dochodziło do nieprzewidzianych przerw w transmisji.
Eksperyment został pośmiertnie nagrodzony Ig Noblem za badania, które "nie mogą lub nie powinny być powtarzane". Nagroda ta wyróżnia osiągnięcia naukowe, które najpierw rozśmieszają, a potem skłaniają do refleksji, często dotyczące nietypowych, zaskakujących lub pozornie błahych tematów. Są to eksperymenty tak wyjątkowe, niepraktyczne, trudne do odtworzenia lub absurdalne, że ich powtarzanie nie miałoby sensu.
Źródło: national-geographic.pl, spidersweb.pl, science.org
Zobacz też:
Tego ludzie mogą nauczyć się od zwierząt. "Efekt kameleona" wciąż działa
Łapie po kilka tys. owadów dziennie. Większość życia spędza w powietrzu
Maleńka wyspa na Bałtyku od lat zachwyca. Tutaj rządzą tylko kobiety