To najpopularniejsza kolęda na świecie. Jest śpiewana od ponad 200 lat

Każdy doskonale zna zarówno słowa, jak i melodię tej wyjątkowej kolędy, ale mało kto wie, że powstała ona w Oberndorfie koło Salzburga. Właśnie tam, 24 grudnia 1818 roku młody ksiądz Josef Mohr został wezwany do nowo narodzonego dziecka, które urodziło się w ubogiej rodzinie. Sceneria skromnej chaty tych ludzi, łudząco przypomniała mu ewangeliczną treść narodzin Chrystusa w Betlejem oraz postacie Maryi i Józefa. To doświadczenie w tak szczególnym dniu spowodowało, że Mohr bardzo szybko napisał tekst znanej “Cichej nocy" i wręczył go miejscowemu organiście Franzowi Xaverowi Gruberowi. Ten w zaledwie kilka godzin skomponował prostą melodię, która już podczas Bożego Narodzenia rozbrzmiewa w kościele św. Mikołaja w Oberndorfie.  

Skąd fenomen “Cichej nocy"? Pierwsze wykonanie tej kolędy napotkało trudności, ponieważ organy zostały zalane przez wodę z pobliskiej rzeki Salzach. Jednak nie przeszkodziło to, aby zaśpiewać kolędę na partię solową tenoru i basu z chórem mieszanym przy akompaniamencie gitary. “Cicha noc" bardzo szybko stała się popularna wśród kantorów z Zillertalu, a potem śpiewano ją przed m.in. cesarzem Franciszkiem I i carem Aleksandrem I w 1822 roku. Publikacja kolędy miała miejsce w 1833 roku przez wydawcę Augusta Roberta Friese, który określił “Cichą noc" jako "prawdziwą tyrolską pieśń".  

Dopiero w 1840 roku berliński chór katedralny pod dyrekcją Feliksa Mendelssohna wykonał tę kolędę w okresie Bożego Narodzenia przed Fryderykiem Wilhelmem, który zlecił dworskiemu koncertmistrzowi odnalezienie autora tej pieśni. Do końca XIX wieku “Cichą noc" wykonywano już w m.in. Anglii, Szwecji i Norwegii, a na początku XX wieku stała się popularna również w Ameryce Południowej, Azji oraz Australii i Oceanii za sprawą misjonarzy. Do Polski ta kolęda trafiła dopiero w latach 30. XX wieku w tłumaczeniu tekstu autorstwa Piotra Maszyńskiego.  

"Cicha noc" została skomponowana przez księdza Josepha Mohra z 6 zwrotkami, ale w śpiewniku z 1819 roku należącego do organisty z Waidring, Blasiusa Wimmera znajduje się tekst siódmej zwrotki:   

“Heiliger Tag, stille Nacht! Kön’gen auch kundgemacht 
durch denselben glänzenden Stern, tönt es laut in Nähe und Fern’ 
Jesus, der Retter ist da! Jesus der Retter ist da!“. 

Zwyczajowo śpiew tej kolędy kończy się na trzeciej zwrotce, jednak cały tekst zawiera w sobie

trwałe przesłanie pokoju "pokój niesie ludziom wszem" i "całemu światu odpuszczenie win". Jak brzmi tytuł tej pieśni w różnych językach? W języku afrykańskim - “Stille Nag", a języku Zulu: “Busuku obuhle", w Maori: “Mārie te pō, tapu te pō", w Cheyenne: “Pavetaa"eva nehe"xoveva", po chińsku “Ping"an Ye Ge", natomiast języku Swahili: “Usiku Mtakatifu".    

Dzisiaj w miejscu kościoła św. Mikołaja w Oberndorfie od 1937 roku znajduje się kaplica Cichej Nocy.

Natomiast w pobliskiej starej plebanii stworzono Muzeum Cichej Nocy, 

gdzie można dowiedzieć się wielu ciekawostek o tej pieśni.

Co roku 24 grudnia o godzinie 17, przed pomnikiem Gruber-Mohr odbywa się uroczystość upamiętniająca twórców kolędy. Właśnie wtedy zebrani wykonują wspólnie kolędę “Cicha noc".  

Źródło: salzburg.info, adonai.pl, polskakatolicka.org, facebook.com/ClassicFM, tyrol.pl, monitorlocalnews.com.