Wygląda pięknie, ale zatruwa powietrze. Efekt podobny do smogu

Opornik łatkowaty z rodziny bobowatych to wieloletnie kłącze zaliczane do średnio inwazyjnych gatunków obcych. Naturalnie występuje w Azji, a do Europy kudzu trafiło w XX wieku, jako egzotyczna roślina ozdobna. Bardzo szybko zadomowiła się w zachodniej części kontynentu, przez co zaczęła zmniejszać różnorodność środowiska biologicznego. Jej rozprzestrzenianiu sprzyjają wysokie temperatury, duża ilość dwutlenku węgla w atmosferze oraz obszary znajdujące się poniżej 1000 m n.p.m.. Opornik łatkowaty znakomicie radzi sobie też w suchych regionach, ponieważ potrafi magazynować wodę w swoich korzeniach. 

Od 2016 roku kudzu jest na liście inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla środowiska Unii Europejskiej. Oznacza to, że nie można tej rośliny m.in. sadzić, hodować oraz transportować we wszystkich krajach członkowskich. W posiadanie ołownika łatkowatego można wejść tylko na podstawie zezwolenia w określonych przypadkach. Z dostępnych danych wynika, że w Polsce kudzu występuje tylko w ogrodzie botanicznym we Wrocławiu. Jak rozprzestrzenia się ta roślina? Przez nasiona oraz w wyniku zakorzeniania się w węzłach pędów przy ich zetknięciu z glebą.

Ołownik łatkowaty wyróżnia się drewniejącą łodygą o długości 30 cm, naprzemianległymi liśćmi o długości oraz szerokości maksymalnie 20 cm, ale przede wszystkim pachnącymi kwiatostanami w kształcie grona o długości 40 cm. Kwiaty kudzu są owadopylne i najczęściej występują w odcieniach czerwonopurpurowym, niebieskim oraz różowym z charakterystycznym żółtym środkiem. Roślina owocuje w postaci płaskich owłosionych strąków o długości maksymalnej 13 cm oraz 1,3 cm szerokości. Zazwyczaj jeden owoc ma od 3 do 10 czerwonobrązowych i gładkich nasion.   

Roślina zagraża rodzimej przyrodzie, a do tego zatruwa powietrze. Badacze z Instytutu Ziemi Uniwersytetu Columbia wykazali, że kudzu powoduje zanieczyszczenie niższych warstw atmosfery ozonem, ponieważ emituje tlenek azotu z gleby. Jaki jest tego efekt? Uszkodzenie flory oraz problemy z układem oddechowym u ludzi.  

Pnącza ołownika łatkowatego były sadzone w pobliżach torowisk w USA, aby zapobiegać ich erozji. Co więcej, roślinę wykorzystywano w przemyśle włókienniczym, ponieważ znakomicie sprawdzała się do produkcji lin na okręty żaglowe. Poza tym kudzu było też paszą dla zwierząt, ale również bezglutenowym zamiennikiem, wykazującym takie same właściwości jak agar lub skrobia ziemniaczana. Natomiast w Japonii i Chinach już w 200 roku p.n.e. kwiaty i korzeń opornika łatkowatego były stosowane w łagodzeniu m.in. biegunek oraz stanów zapalnych.  

Źródło: gov.pl, swiatoze.pl, biogo.pl, dietetycy.org.pl.