Cuchnący kwiat przyciąga tłumy. W nocy pachnie gorzej niż w dzień

Dziwidło olbrzymie to roślina pochodząca z tropikalnych lasów deszczowych Sumatry w Indonezji. Pierwszy raz została opisana w 1878 roku i od tego czasu wzbudza ogromne zainteresowanie nie tylko wśród botaników. To jedna z największych roślin kwitnących – jej kwiatostan może osiągnąć 3,6 m wysokości. Ponadto pojedynczy liść, wyrastający w okresach spoczynku dorasta nawet do 7 m wysokości.

Dziwidło nazywane jest także trupim kwiatem, z uwagi na charakterystyczny zapach rozkładu. Roślina przez kilka lat wypuszcza ogromne liście, które z czasem obumierają, a następnie przechodzi w stan spoczynku. Dopiero po zmagazynowaniu odpowiedniej ilości energii, dziwidło rozwija spektakularny kwiatostan. W warunkach naturalnych może to trwać nawet 10 lat.

Choć w naturze trupi kwiat można spotkać tylko na Sumatrze, jest on uprawiany w ogrodach botanicznych na całym świecie. Od 2003 roku można cyklicznie oglądać kwitnące okazy w Ogrodzie Botanicznym Stanów Zjednoczonych. W Polsce po raz pierwszy dziwidło olbrzymie zakwitło w czerwcu 2021 roku w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego.

Dziwidło olbrzymie zawdzięcza swoją sławę nie tylko gigantycznym rozmiarom, ale także zapachowi. Jego przykra woń padliny jest szczególnie intensywna po zmroku - w nocy i nad ranem. Mechanizm ten skutecznie przyciąga owady zapylające, takie jak chrząszcze padlinożerne, które w nocy żerują na rozkładającym się mięsie.

Za silny zapach padliny odpowiada kolba kwiatostanu, która generując ciepło, dodatkowo rozprzestrzenia zapach na dalszą odległość. Zjawisko zwane termogenezą pozwala na zwabienie większej ilości zapylaczy. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ okazały kwiatostan utrzymuje się zaledwie przez 2-3 dni.

Niestety Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody szacuje, że na wolności pozostało mniej niż 1000 osobników trupiego kwiatu, a jego populacja spadła o ponad 50% w ciągu ostatnich 150 lat. Z tego powodu dziwadło olbrzymie jest wymienione jako gatunek zagrożony wyginięciem. 

Głównym zagrożeniem dla trupiego kwiatu jest wycinka lasów tropikalnych oraz przekształcanie jego naturalnych siedlisk w plantacje olejowca gwinejskiego (tzw. palmy olejowej). Ochrona lasów deszczowych Sumatry i programy uprawy w ogrodach botanicznych na całym świecie dają jednak nadzieję na przetrwanie tej niezwykłej rośliny.

Źródło: usbg.gov