Genialne, odważne i niepokorne. 5 kobiet, które zapisały się w historii

Eliza Orzeszkowa jest uważana za jedną z najważniejszych powieściopisarek pozytywizmu, ale z lekcji języka polskiego nie dowiemy się, że uchodziła za skandalistkę w czasach, w których żyła. Przyszła na świat w 1841 roku w rodzinie szlacheckiej. Naukę na warszawskiej pensji po czasie uważała za stratę czasu. Jednak to tam poznała Marię Konopnicką. 

Wyszła za mąż, gdy miała siedemnaście lat. Związek był aranżowany i nieudany. Po wybuchu powstania styczniowego była łączniczką partyzantów, pomagała też m.in. w ukrywaniu Romualda Traugutta. Konsekwencje jej postępowania poniósł mąż. Po klęsce zrywu niepodległościowego został zesłany do guberni permskiej, ale Eliza Orzeszkowa mu nie towarzyszyła. Co więcej, gdy mąż wrócił, to wystąpiła z pozwem rozwodowym.

Pisarka nie uciekała od trudnych tematów. W "Nad Niemnem" krytykowała sposób, w jaki kształcono dziewczęta. Powieść "Marta" Elizy Orzeszkowej to jeden z pierwszych polskich utworów, w którym tak mocno wybrzmiał temat praw kobiet do wykształcenia i pracy. W "Meir Ezofowicz" pokazała asymilację z żydowskiego punktu widzenia. Miała szansę na Nagrodę Nobla, ale jej nie dostała. 

Mała czarna zamiast gorsetu, kultowe perfumy i pikowana torebka - z tym kojarzy się dziś Coco Chanel. Francuska projektantka mody przyszła na świat pod koniec XIX stulecia w ubogiej rodzinie. W akcie urodzenia błędnie zapisano jej nazwisko. Zamiast Gabrielle Chanel pojawiło się "Chasnel". 

Zanim zyskała światową sławę pracowała m.in. w kawiarni, gdzie śpiewała. Możliwe, że w nawiązaniu do tego powstał jej przydomek "Coco". Już w młodości nauczyła się szyć. Mały sklep z kapeluszami otworzyła w 1910 roku, potem powstał butik. Uważała, że luksus musi być wygodny. W biografiach Coco Chanel można przeczytać o romansie z baronem Hansem Güntherem von Dincklage (niemieckim dyplomatą i szpiegiem gestapo) oraz powiązaniach z nazistami. 

Po zakończeniu okupacji została aresztowana przez władze francuskie. Twierdziła, że wstawił się za nią brytyjski premier Winston Churchill. Uniknęła więzienia. Przeprowadziła się do Szwajcarii, ale nie oznaczało to zakończenia jej przygody z modą, choć początkowo rodzima prasa słabo oceniła jej powrót. Zmarła w latach 70. XX wieku w Paryżu. 

Halinę Konopacką kojarzą zapewne miłośnicy sportu. To pierwsza polska złota medalistka olimpijska (rzut dyskiem). Urodziła się w 1900 roku w mieszczańskiej rodzinie o szlacheckich korzeniach. Z domu wyniosła zamiłowanie do aktywności fizycznej. Grała w tenisa, pływała, jeździła konno, ale także na nartach i łyżwach. Interesowała się motoryzacją.

Z lekkoatletyką zetknęła się w latach 20. XX wieku. Szybko okazało się, że świetnie radzi sobie z rzutem dyskiem i pchnięciem kulą. Choć skakała też w dal i wzwyż oraz rzucała oszczepem. Po zdobyciu złotego medalu na igrzyskach olimpijskich w Amsterdamie stała się prawdziwą gwiazdą w kraju. Gratulował jej sam marszałek Józef Piłsudski. 

Pierwszym mężem Haliny Konopackiej był płk. Ignacy Matuszewski - dyplomata, szef oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, przez kilka lat minister skarbu. Gdy zmarł, poślubiła tenisistę Jerzego Szczerbińskiego. W 1941 r. wyemigrowali do USA. Mieszkali w Nowym Jorku, a lekkoatletka prowadziła tam szkółkę narciarską i salon mody. Po śmierci męża przeprowadziła się na Florydę, gdzie m.in. pisała wiersze. 

Margaret Roberts urodziła się w małym miasteczku w Anglii i przez wiele lat starała się pozbyć akcentu, który zdradzał jej pochodzenie. Choć ojca, który zachęcał ją do pracy i angażowania się w dyskusje polityczne, uważała za wzór. 

Studiowała na wydziale chemii w Uniwersytecie Oksfordzkim, ale niezależność finansową dał jej ślub z biznesmenem Denisem Thatcherem. Cztery miesiące po urodzeniu bliźniaków zdała egzamin adwokacki. 

Zanim Margaret Thatcher została premierem i zyskała miano "Żelaznej Damy", była m.in. ministrem edukacji. Feministki nie szczędziły jej krytyki. Mówiono nawet, że awansowała, ale zamiast wspierać kobiety "wciągnęła za sobą drabinę", która umożliwiła jej drogę na szczyt. 

Polityka, którą prowadziła do dziś budzi kontrowersje. Jednak Margaret Thatcher jest jedną z najważniejszych postaci XX wieku i nawet, jeżeli ktoś nie umie wyjaśnić, czym jest thatcheryzm (taczeryzm), to o nim słyszał. 

Wiele młodych osób dowiedziało się o Simonie Kossak dzięki filmowi w reżyserii Adriana Panka. W postać młodej bilolożki wciela się w nim Sandra Drzymalska. 

Popularyzatorka nauki urodziła się w Krakowie w czasie II wojny światowej w znanej rodzinie artystycznej. Była córką Jerzego Kossaka i wnuczką Juliusza Kossaka. Nie została malarką, ale jak sama mówiła - zoopsychologiem. 

Białowieża miała być dla niej przystankiem na drodze do kariery naukowej, a stała się miejscem do życia. Choć mieszkała w drewnianej chacie i pod swoim dachem gościła m.in. dzika. W latach 70. XX w. rozpoczęła pracę w Zakładzie Badania Ssaków PAN w Białowieży. W 2000 r. otrzymała tytuł profesora nauk leśnych. Działała na rzecz ochrony bioróżnorodności pomimo tego, że nie było to łatwe. 

Źródła kas.de, culture.pl, britannica.com, olimpijski.pl, sport.interia.pl, dzieje.pl, facebook.com/Cezaria.Jedrzejewiczowa