Ten ptak jest pod ścisłą ochroną. Do gniazda nie wolno się nawet zbliżyć

Od 1990 roku trwa reintrodukcja sokoła wędrownego w lasach, ale też górach, a nawet miastach. Odbywa się to pod patronatem Rady Programu Restytucji Sokoła Wędrownego w Polsce, a działania te polegają na zbieraniu danych poprzez obrączkowanie ptaków, lokalizacje gniazd oraz stwarzanie warunków przyjaznych tym zwierzętom. 

22 maja bieżącego roku Nadleśnictwo Spychowo wraz ze Stowarzyszeniem na Rzecz Dzikich Zwierząt “Sokół" oraz Komitetem Ochrony Orłów dokonało zaobrączkowania pierwszego lęgu sokołów wędrownych, które otrzymały obrączki z unikalnym numerem. Na razie, mają służyć one w celach obserwacyjnych, natomiast po czasie sokoły otrzymają także obrączki ornitologiczne. Zamontowano także fotopułapkę obok gniazda, młode sokoły zostały również zważone, a ich krew pobrano do badań. Obecnie w Europie żyje 1400 osobników tego gatunku, czyli 700 par lęgowych.  

W Polsce Sokół wędrowny objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, a wokół jego gniazd obowiązuje strefa ochronna do 200 m, natomiast od 1 stycznia do 31 lipca promień ten zwiększony jest do 500 m od gniazda. Dlaczego sokół objęty jest ochroną?   

Gatunek ten jest zagrożony przez urbanizację, nowe technologie w rolnictwie - preparaty chemiczne, szkodliwą działalność człowieka poprzez m.in. niszczenie gniazd, ale także hodowlę drobiu w pobliżu jego siedlisk, jak również przez wypadki z udziałem tych ptaków. 

W hodowli sokoła wędrownego stosuje się woliery, ale również metodę egg pulling. Pozwala ona na uzyskanie od jednej pary sokołów nawet 15 jaj na rok, a polega na zabraniu ich ptakom i umieszczeniu  w inkubatorze, rzadko kiedy stosuje się sztuczne unasienienie.

W naszym kraju sokoła wędrownego można spotkać głównie w górach m.in. Tatrach i Sudetach oraz na nizinach, a nawet w miastach. Ptaki te dożywają na wolności do średnio 15 lat, a czasem i 20! Natomiast w hodowli sokół wędrowny żyje do 25 lat, odnotowano też przypadki, że ptak ten dożył nawet 30 lat! 

Wbrew pozorom sokół wędrowny prowadzi osiadły tryb życia, a przydomek wędrowny został mu nadany w XVII wieku. Ptaki te podróżują, ale tylko w pierwszym roku życia. Sokoły wędrowne jadają głównie gołębie, mewy, kaczki, szpaki i wrony.  

Sokół wędrowny w locie nurkowym osiąga prędkość około 300 km/h, a największa zmierzona do tej pory wynosiła 389 km/h. W locie prostym ptak ten, leci zaledwie 110 km/h. Sokoły wędrowne już 1500 lat p.n.e. pomagały w polowaniach na m.in. kuropatwy i cietrzewie.   

Warto dodać, że sokół był niezwykle ważnym symbolem, już w starożytnym Egipcie, gdzie przedstawiał Horusa — boga nieba oraz boga słońca Ra. Natomiast Słowianie utożsamiali go z Rarogiem — duchem ognia, a w mitologii nordyckiej z Odynem. W Europie sokół był symbolem stanu rycerskiego oraz atrybutem św. Huberta - patrona myśliwych. Nie bez powodu także mówi się o sokolim wzroku, ponieważ ten ptak poluje tylko na ofiary z dużej odległości w ruchu.  

Źródło: peregrinus.pl, facebook.com/nadlesnictwospychowo, karmasz.pl, zwierzakinadpotokiem.pl, dinoanimals.pl, klodawa.szczecin.lasy.gov.pl, mityczne.pl.