To jedyna taka sowa w Polsce. Spotkanie tego ptaka graniczy z cudem

Uszatka błotna, nazywana także błotnicą lub sową błotną jest ptakiem zbliżonym wielkością do wrony szarej. Jej ciało osiąga długość do 40 cm. Sowa ta ma smukłą sylwetkę, która sprawia wrażenie lekko pochylonej do przodu. Jej najbardziej charakterystycznym elementem wyglądu jest białobeżowa szlara, która kontrastuje z ciemnym "makijażem" wokół oczu. Błotnica wyróżnia się na tle innych sów także cytrynowożółtymi tęczówkami. Co ciekawe, to właśnie po kolorze tęczówki można rozpoznać jaki tryb życia prowadzi dany gatunek sowy: 

• czarny oznacza nocnych łowców, np. płomykówka (łac. Tyto alba);
• pomarańczowy wskazuje na aktywność o zmierzchu i świcie, np. puchacz (łac. Bubo bubo);
• żółty świadczy o przystosowaniu do polowania za dnia, co ma miejsce w przypadku uszatki błotnej (łac. Asio flammeus).

Sowa ta posiada na głowie pęczki piór, które w chwilach zagrożenia i ekscytacji stawia niczym "uszy", skąd też po części wzięła się jej polska nazwa gatunkowa. Jednak są one zdecydowanie mniejsze niż u uszatki zwyczajnej (łac. Asio otus). Należy jednak podkreślić, że tzw. uszy nie mają one nic wspólnego ze zmysłem słuchu. 

Upierzenie tej sowy błotnej doskonale maskuje ją wśród traw i trzcin. Wierzch ciała jest żółtobrązowy, mocno plamkowany, a pierś i brzuch beżowobrązowe, pokryte podłużnymi kreskami. Skrzydła sowy błotnej są jasne od spodu, z ciemnymi zakończeniami i charakterystycznym wzorem półksiężyca, który staje się widoczny podczas lotu. Ich rozpiętość wynosi 95-110 cm. 

Podczas polowania uszatka błotna wykonuje powolny, kołyszący lot tuż nad ziemią. Od czasu do czasu zawisa w powietrzu, co pozwala jej lepiej zlokalizować zdobycz lub upewnić się co do celu ataku. Sowa błotna najczęściej poluje na drobne gryzonie, głównie norniki, ale nie gardzi również myszami, ryjówkami, młodymi ptakami, płazami, jaszczurkami czy owadami. W okresach dużej dostępności pożywienia sowy te magazynują nadmiar zdobyczy, zwykle w pobliżu gniazda.

Uszatka błotna preferuje otwarte, podmokłe tereny – bagna, torfowiska, turzycowiska oraz wilgotne łąki i lasy. Jest to ptak częściowo wędrowny. Przeloty odbywają się od marca do maja oraz od sierpnia do października. W Polsce sowa błotna gniazduje nieregularnie i sporadycznie. Jej liczebność na terenie kraju w latach 2013-2018 szacowano zaledwie na ok. 35 par. 

Przeczytaj także: Krytyczna sytuacja w Biebrzańskim Parku Narodowym. Przyrodnicy bezradni

Sowy błotne można spotkać głównie na otwartych i podmokłych terenach w dolinie Biebrzy i Narwi, chociaż pojedyncze pary obserwowano także na Lubelszczyźnie oraz w rejonie Dolnej Odry. Główną ostoją tego gatunku w Polsce pozostaje jednak Biebrzański Park Narodowy. W 2024 roku tylko na Bagnie Ławki stwierdzono ok. 10 par lęgowych. Teren ten, z jego rozległymi torfowiskami i podmokłymi łąkami, zapewnia uszatce błotnej idealne warunki do rozrodu i żerowania.

Uszatka błotna to jedna z nielicznych sów, które zakładają gniazda bezpośrednio na ziemi. Wybiera dobrze ukryte miejsca w gęstej trawie, wyściełając zagłębienie w ziemi mchem lub suchymi źdźbłami, by zabezpieczyć je przed wilgocią. Wiosną samica błotnicy składa 6-9 jaj w dwudniowych odstępach i przez kolejne 24–29 dni wysiaduje je samotnie, podczas gdy samiec dostarcza jej pożywienie.

Pisklęta sowy błotnej szybko opuszczają gniazdo – już po kilkunastu dniach zaczynają przemieszczać się w jego pobliżu, choć nadal pozostają pod czujną opieką rodziców. Pełną zdolność lotu uzyskują dopiero w czwartym lub piątym tygodniu życia, ale szybko uczą się samodzielności. W ciągu roku sowa błotna zwykle wyprowadza tylko jeden lęg, choć w latach wyjątkowo obfitujących w pożywienie może zdarzyć się drugi lęg.

Źródło: jestemnaptak.pl, pobf.pl, wspolczesna.pl