Atak niedźwiedzia w Bieszczadach. Jak zachować się w takiej sytuacji?

Do ataku niedźwiedzia na doszło w środę 2 kwietnia br. w okolicach miejscowości Kulaszne na Podkarpaciu. Zaatakowany został 27-letni mieszkaniec gminy Zagórz, który podczas spaceru po okolicznym lesie w popołudniowych godzinach natknął się na samicę niedźwiedzia brunatnego z dwoma młodymi. 

Rannemu mężczyźnie udało się uciec i wezwać znajomych, którzy pomogli mu dotrzeć do najbliższych zabudowań oraz powiadomili służby ratunkowe. Te przetransportowały poszkodowanego do szpitala w Sanoku, gdzie otrzymał fachową pomoc, a następnie trafił na oddział chirurgii. Jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo.

Aby uniknąć kontaktu z niedźwiedziem w górach, należy poruszać się wyłącznie po wyznaczonych ścieżkach. Natomiast jeżeli ze względów praktycznych konieczne jest zboczenie ze szlaku, szczególnie przy ograniczonej widoczności lub marszu pod wiatr, trzeba dać o sobie znać - np. rozmawiać, gwizdać, śpiewać. Dzięki temu nie zaskoczy się zwierzęcia swoją obecnością, co jest najczęstszą przyczyną ataków. Jeżeli niedźwiedź już z daleka usłyszy hałas, będzie unikał spotkania z jego źródłem. 

Przeczytaj także: Budzą się z zimowego snu i zostawiają ślady. Jak je rozpoznać?

Należy być wyjątkowo czujnym w gęstych zaroślach, miejscach obfitujących w owoce leśne, w pobliżu padliny lub punktów dokarmiania zwierzyny. To właśnie tam najczęściej niedźwiedzie odpoczywają lub zdobywają pożywienie. Dodatkowo wędrówki po zmroku należy ograniczyć do minimum, ponieważ wtedy zwierzęta są najbardziej aktywne. Nie wolno umyślnie zakłócać ich spokoju np. celem dokarmienia lub zrobienia zdjęcia z bliska. Niedźwiedzie unikają człowieka, jeżeli tylko mają taką możliwość. Szczególną ostrożność powinny zachować także osoby spacerujące z psami - pupil zawsze powinien być na smyczy. 

Podczas bezpośredniego spotkania z niedźwiedziem najważniejsze jest zachowanie spokoju. Jeżeli zwierzę jeszcze nie zauważyło naszej obecności - najlepiej cicho i powoli się oddalić. Jednak gdy kontakt wzrokowy został już nawiązany - trzeba stanąć spokojnie w miejscu, dać znać o swojej obecności niskim i stanowczym głosem oraz unikać gwałtownych ruchów. Zwierzę może wówczas stanąć na tylnych łapach - nie jest to sygnał ataku, ale sposób na ocenę sytuacji. Podniesienie rąk i powolne wycofywanie się tyłem może pomóc niedźwiedziowi zrozumieć, że nie ma do czynienia z zagrożeniem. Należy stale obserwować zwierzę, jednak bez patrzenia mu prosto w oczy (sygnał agresji).

Jeżeli niedźwiedź zacznie się zbliżać, trzeba pozostać w miejscu i mówić spokojnym głosem. Nie należy wówczas uciekać, ponieważ to może sprowokować pogoń. Jeżeli zwierzę się zatrzyma, warto powoli zwiększać dystans, wycofując się. W przypadku pozorowanego ataku niedźwiedzia, nie wolno panikować. Jego celem jest tylko odstraszenie potencjalnego napastnika, a zwierzę najczęściej wycofuje się przed bezpośrednim kontaktem. Cały czas należy mówić spokojnym głosem i powoli próbować opuścić jego teren.

Jeżeli wszystko wskazuje na to, że dojdzie do bezpośredniego ataku, warto spróbować odwrócić uwagę niedźwiedzia, umieszczając przed sobą jakiś przedmiot np. butelkę z wodą (nigdy plecak!). Natomiast w sytuacji, gdy zwierzę nie ustępuje, najlepiej położyć się na brzuchu, spleść palce za głową i rozłożyć nogi - pozycja embrionalna ochroni najważniejsze organy. Plecak może dodatkowo zabezpieczyć plecy. Udawanie martwego to w wielu przypadkach skuteczna taktyka -niedźwiedź uzna wtedy, że nie ma do czynienia z zagrożeniem i odejdzie. Jeżeli tak się stanie, ze wstawaniem należy poczekać, aż zwierzę się oddali.

Wbrew obiegowym opiniom ataki niedźwiedzi na ludzi zdarzają się w Polsce bardzo rzadko. Zazwyczaj wynikają one z obrony: potomstwa, pożywienia lub miejsca odpoczynku. Zwierzęta te nie traktują człowieka jako potencjalnej ofiary. Niedźwiedzie atakują wtedy, gdy zostaną do tego sprowokowane lub zaskoczone. Ryzyko ataku wzrasta w okresie godowym (maj-czerwiec), kiedy zwierzęta są bardziej aktywne i pokonują znaczne odległości. Zachowanie spokoju i respektowanie przestrzeni tych dzikich zwierząt znacznie zmniejsza ryzyko konfrontacji.

Źródła: carpathianbear.pl, rmf24.pl