Jest surowo zakazana w Polsce. Kara to nawet milion złotych

Pistia rozetkowa to popularna roślina akwariowa, pochodząca ze strefy tropikalnej i subtropikalnej. W sprzyjających warunkach roślina ta charakteryzuje się szybkim tempem wzrostu i rozmnażania. Karbowane liście pistii tworzą wówczas gęste, pływające rozety, osiągające nawet 25 cm średnicy. Okazuje się, że jej niekontrolowany rozwój może powodować poważne zagrożenie dla rodzimych ekosystemów wodnych.

Pistia rozetkowa tworzy zwarte warstwy roślinności na powierzchni wody. To ogranicza dostęp światła do głębszych warstw zbiornika, powodując zamieranie rodzimych roślin wodnych. Wraz ze spadkiem ilości tlenu w wodzie dochodzi do zakłócenia równowagi biologicznej, co zagraża zarówno roślinom wodnym, jak i zwierzętom.

Przeczytaj także: Dwa gatunki krzyżują się w Polsce. Naukowcy odkryli coś wyjątkowego

Z tego powodu Unia Europejska wpisała pistię na listę Inwazyjnych Gatunków Obcych (IGO). Od 2 sierpnia 2024 roku jej posiadanie, hodowla i handel są nielegalne. Wyjątek stanowią podmioty komercyjne, które mogą przekazywać roślinę wyłącznie placówkom naukowym. Naruszenie przepisów dot. IGO może skutkować karą pieniężną w wysokości do 1 mln zł.

Inwazyjne Gatunki Obce to rośliny, zwierzęta lub patogeny, które nie występują naturalnie w danym ekosystemie, a ich obecność może prowadzić do poważnych strat w środowisku, gospodarce lub nawet zagrażać zdrowiu ludzi. IGO stanowią jedno z największych zagrożeń dla ekosystemów na całym świecie.

Przeczytaj także: Ta roślina już wkrótce będzie zakazana. Nawet 1 mln złotych kary

Szczególnie niebezpieczne są ich negatywne skutki dla bioróżnorodności – mogą wypierać gatunki rodzime, ograniczać ich populację lub całkowicie je eliminować, konkurując o pokarm, działając jako drapieżniki czy przenosząc patogeny. Szacuje się, że od XVII wieku IGO przyczyniły się do wyginięcia niemal 40% gatunków zwierząt, których przyczyna wymarcia jest znana.

Nie należy wyrzucać pistii rozetkowej do rzek, jezior ani innych naturalnych zbiorników wodnych, ponieważ może to prowadzić do jej dalszego rozprzestrzeniania. Wszelkie egzemplarze rośliny trzeba zutylizować, np. poprzez pocięcie i kopostowanie lub wrzucenie pociętych roślin do odpadów zmieszanych.

Choć pistia jest niezwykle dekoracyjną rośliną, istnieje wiele legalnych alternatyw, które mogą spełniać podobne funkcje w ekosystemie wodnym. Do roślin, które skutecznie zacieniają wodę i ograniczają rozwój glonów, należą m.in. żabiściek pływający (łac. Hydrocharis morsus-ranae), limnobium gładkie (łac. Hydrocharis laevigata) czy limnobium gąbczaste (łac. Hydrocharis spongia).

Źródło: trzmielradzi.trzmiel.com.pl, gov.pl