Małopolska perła architektury. Wiąże się z nią legenda o złotym warkoczu Tarłówny

Około pół godziny trwa podróż samochodem z Tarnowa do zamku, który jest "jedynym na terenie Małopolski zachowanym zabytkiem architektury możnowładczej - rezydencjonalnej". Zamek w Dębnie, bo o nim mowa, powstał w drugiej połowie XV wieku na miejscu wcześniejszej warowni. Fundatorem był Jakub z Dębna herbu Odrowąż, kanclerz wielki koronny i kasztelan krakowski. 

Uznawany jest za perłę polskiej architektury z czasów późnego gotyku. Do obecnych czasów przetrwał w stanie niemal niezmienionym. Zachowała się nie tylko pierwotna struktura murów, ale także dawny układ rezydencji. Choć w XVI stuleciu przeszedł renowację w stylu renesansowym, a później dodano też barokowe elementy. 

Zamek w Dębnie tworzą cztery części skupione wokół dziedzica o kształcie trapezu. Mury zdobią kamienne płaskorzeźby i godła herbowe. Kryją też niezwykłe historie, np. w XIX wieku ukrywali się tam uczestnicy powstania listopadowego.

Zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Wśród nich byli Tarłowie, których nazwisko przetrwało w legendzie. Piękna panna ze złotym warkoczem zakochała się w ubogim dworzaninie. Gdy ojciec Tarłówny dowiedział się o tym, rozkazał jej poślubić bogatego szlachcica. Młoda kobieta odmówiła. Hańbę, jaką jej postępek przyniósł całemu rodowi, przypłaciła zamurowaniem razem z posagiem w wieży przy zamkowej sali, w której odbywały się koncerty. 

Ponoć w XX wieku znaleziono w tym miejscu szkielet i złoty warkocz kobiety, ale brakowało skarbu. Choć trudno dziś potwierdzić tę wersję, bo w czasie wojennej zawieruchy, dowody zamurowania panny miały zniknąć. Legendę o duchu Tarłówny, który nawiedza zamek po zmroku, usłyszy każdy, kto wybierze się, aby zwiedzić to miejsce. Do tej opowieści nawiązuje też impreza kulturalna. Mowa o turnieju rycerskim "O złoty warkocz Tarłówny", ale to nie jest jedyny sposób, aby obejrzeć ten zabytek z bliska. 

Zamek w Dębnie można teraz zwiedzać w każdym dzień prócz poniedziałku. Wnętrza są bogato wyposażone nie tylko w obrazy, gobeliny i ozdobne meble, ale także m.in. w militaria i narzędzia tortur. W weekendy zazwyczaj można oglądać ekspozycje do godz. 16:00, ale ostatnie wejścia są możliwe godzinę przed zamknięciem. Jednak przed zaplanowaniem wycieczki lepiej sprawdzić godziny otwarcia, bo odbywają się tam różne wydarzenia kulturalne.

Źródła: facebook.com/MuzeumZamekwDebnie, gminadebno.pl, mapa.targeo.pl, muzeum.tarnow.pl, visitmalopolska.pl