Największe latające ssaki. Ich skrzydła mają nawet 1,7 m rozpiętości

Nietoperze to jedyne ssaki zdolne do aktywnego lotu. W świecie zwierząt wyróżniają się niezwykłą różnorodnością - nauka zna ponad 1300 gatunków tych latających ssaków. Ewolucja nietoperzy przebiegała odmiennie niż u ptaków. Nie mają one lekkich, pneumatycznych kości ani piór, dlatego ich ciała są stosunkowo niewielkie - zbyt duża masa uniemożliwiłaby im lot.

Mimo to nietoperze doskonale radzą sobie w powietrzu. Ich wyjątkowa zwrotność wynika z umiejętności zmiany kształtu skrzydeł oraz naprzemiennego uderzania nimi. Najszybsze gatunki nietoperzy potrafią osiągać prędkość bliską 100 km/h. Które z nich są największe?

Pod względem rozmiarów wśród nietoperzy dominują przedstawiciele rodziny rudawkowatych (łac. Pteropodidae), zwane także meganietoperzami, latającymi lisami lub latającymi psami. W tej grupie wyłaniają się dwaj rekordziści:

1. Acerodon grzywiasty łac. Acerodon jubatus - największy nietoperz świata

• Występowanie: Filipiny.
• Rozpiętość skrzydeł: Do 1,7 m.
• Długość ciała: Do 30 cm.
• Masa ciała: 1,4 kg.
• Pożywienie: Figi i liście figowca.

Acerodon grzywiasty to prawdziwy gigant w świecie nietoperzy. Na Filipinach zamieszkuje kolonie liczące nawet 10 000 osobników. Mimo swojego imponującego wyglądu jest roślinożercą, a jego dieta opiera się głównie na figach. Acerodon przyczynia się do rozprzestrzeniania nasion figowca, wspomagając w ten sposób wzrost lasów tropikalnych. Niestety, działalność człowieka stanowi dla niego poważne zagrożenie.

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody w 2016 roku uznała acerodona grzywiastego za gatunek skrajnie zagrożony. W latach 1986-2016 jego populacja zmniejszyła się o 50%. Główne przyczyny to:

• Wycinka lasów – niszczenie naturalnych siedlisk.
• Kłusownictwo – futro i mięso nietoperza są cennym łupem. Zabite nietoperze często pozostają na drzewach, przez co kłusownicy zabijają kolejne osobniki.

W rezultacie acerodony coraz częściej osiedlają się w trudno dostępnych rejonach Filipin oraz w pobliżu miast, gdzie obowiązuje zakaz polowań.

2. Rudawka wielka łac. Pteropus medius

• Występowanie: Południowa Azja.
• Rozpiętość skrzydeł: Do 1,5 m.
• Długość ciała: 25 cm.
• Masa ciała: 1,6 kg.
• Pożywienie: Owoce.

Rudawka wielka, znana również jako latający lis indyjski, w przeciwieństwie do większości nietoperzy nie korzysta z echolokacji. Polega na doskonałym wzroku i węchu, co przybliża ją pod tym względem do ptaków. Rudawka wielka czasem uznawana jest za szkodnika w sadach owocowych, jednak odgrywa ważną rolę w ekosystemie – zapyla rośliny i rozsiewa nasiona licznych gatunków drzew owocowych.

W Polsce występuje 27 gatunków nietoperzy i wszystkie są pod ochroną, ale żaden nie dorównuje rozmiarami swoim egzotycznym kuzynom. Największym z rodzimych gatunków nietoperzy jest borowiec wielki łac. Nyctalus noctula. 

• Długość ciała: do 9 cm.
• Rozpiętość skrzydeł: do 46 cm.
• Masa ciała: 44 g.

Borowiec wielki zamieszkuje głównie lasy oraz budynki gospodarcze na terenach wiejskich, ale coraz częściej można go spotkać także w miastach. Co ciekawe, poluje wcześniej niż inne nietoperze, często jeszcze za dnia. Borowiec wielki odżywia się owadami, które sprawnie chwyta w locie. Poluje głównie na skraju lasu, polanach śródleśnych i nad stawami.

Źródła: national-geographic.pl, klubzwierzaki.pl