Skąd się wzięło "polskie Stonehenge"? Jego historia intryguje
Kamienne kręgi w Węsiorach na Kaszubach to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych w Polsce. Choć określenie "polskie Stonehenge" ma charakter umowny, kompleks składający się z kręgów kamiennych, kurhanów i grobów ciałopalnych od lat przyciąga uwagę badaczy oraz turystów. Według archeologów, miejsce to było cmentarzyskiem Gotów – jednego z największych plemion germańskich, które przybyło na Pomorze ze Skandynawii w I w n.e. Do dziś przetrwały tu trzy kamienne kręgi, a w grobach odkryto liczne artefakty świadczące o złożonej kulturze dawnych mieszkańców tych ziem.
Kamienne kręgi w Węsiorach na Kaszubach to jedno z najciekawszych stanowisk archeologicznych w Polsce. Choć określenie "polskie Stonehenge" to wyłącznie skrót myślowy, konstrukcja ta faktycznie przyciąga uwagę zarówno badaczy, jak i turystów – podobnie jak jej brytyjski odpowiednik.
Zespół kręgów kamiennych w Węsiorach to pozostałość po cmentarzysku wykorzystywanym od około 70–80 r. n.e. do przełomu II i III wieku. W skład kompleksu wchodzą cztery kręgi kamienne – z których trzy zachowały się w dobrym stanie – ponad 140 grobów ciałopalnych oraz szkieletowych, a także 20 kurhanów, czyli kopców grobowych. Największy z kamiennych kręgów ma średnicę 26 metrów, natomiast największy z kurhanów – 16 metrów.
Zgodnie z badaniami archeologicznymi prowadzonymi w połowie XX wieku przez naukowców z Katedry Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, kamienne kręgi i kurhany w Węsiorach zostały stworzone przez Gotów – germańskiego plemienia, wywodzącego się ze Skandynawii. Oprócz Węsiorów, cmentarzyska tego ludu odkryto także m.in. w Odrach, Brąchówce oraz Grzybnicy.
Przeczytaj także: Odkryto najstarszy krater na świecie. Ma ponad 100 km średnicy
Kręgi kamienne w Węsiorach zostały ułożone z prostokątnych stel o wysokości dochodzącej do 1,5 metra. Miały prawdopodobnie funkcję rytualną, ale możliwe jest również, że wykorzystywano je jako miejsca sądów i zgromadzeń. W grobach archeolodzy odkryli bardzo dobrze zachowane ozdoby i liczne elementy biżuterii, które obecnie można oglądać w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Węsiory to nie jedyne miejsce w Polsce określane mianem "polskiego Stonehenge". Równie często nazwa ta pojawia się w kontekście Rezerwatu Przyrody Kręgi Kamienne w Odrach, w powiecie chojnickim. To jedno z największych w Europie skupisk kamiennych kręgów, których pochodzenie datuje się na I–II wiek n.e. Obszar chroniony utworzono tutaj pod koniec lat 50. XX wieku nie tylko ze względu na walory archeologiczne, ale również przyrodnicze – rezerwat chroni bowiem ok. 90 gatunków rzadkich porostów, z których część występuje wyłącznie w Skandynawii i na terenach wysokogórskich.
O "polskim Stonehenge" mówi się również w kontekście tzw. miejsc mocy na Podlasiu czy kręgów kamiennych w okolicach Czaplinka. Jednak to Węsiory i Odry pozostają najlepiej udokumentowanymi i najczęściej odwiedzanymi tego typu stanowiskami archeologicznymi w Polsce.
Źródła: national-geographic.pl, szwajcariakaszubska.com
Zobacz też:
Egzamin ósmoklasisty tuż-tuż. Te lektury musisz mieć w małym palcu
Nowy inwazyjny gatunek owada atakuje polskie rośliny. Tak go rozpoznasz
Ten malutki ssak to "leśny inżynier". Zobacz, jak sprytnie to robi