Ten grzyb często trafia do koszyków. Mało kto wie, że może być skażony

Podgrzybek zajączek znany również jako borowik zajęczy czy podgrzybek należy do rodziny borowikowatych. W Polsce jest grzybem powszechnie występującym. 

Dlaczego nazwa się go zajączkiem? Odpowiedź kryje się w jego łacińskiej nazwie - Xerocomus subtomentosus. Drugi człon tej nazwy można tłumaczyć “pokryty delikatnym meszkiem". I rzeczywiście kapelusze tych grzybów są miękkie w dotyku niczym sierść zajączka.  

Podgrzybek zajączek występuje zarówno w lasach iglastych, jak i liściastych. Często rośnie w pobliżu borówki czernicy i brusznicy. Tworzy mikoryzę z dębami, bukami, ale także sosnami czy świerkami.  

Podgrzybek jest na tyle charakterystyczny, że raczej łatwo go rozpoznać i odróżnić od innych grzybów. Młode owocniki mają półkoliste kapelusze, które z czasem mogą się prostować i odwijać. Przybierają kolor oliwkowobrązowy, siwobrązowy czy żółtobrązowy.  

Przeczytaj też: Pojawia się po pierwszych przymrozkach. Szukaj w określonych miejscach

Pod kapeluszem znajduje się rurkowaty hymenofor. Jeśli przełamiemy kapelusz i naciśniemy, miąższ lekko zsinieje. 

Podgrzybek ma trzon cylindryczny na dole lekko zwężony, a na górze ziarnisty, czasami siateczkowy. Może mieć kolor żółty, żółtobrązowy czy czerwonobrązowy.  

Podgrzybek jest grzybem jadalnym i dopuszczonym do obrotu. Jego zastosowanie w kuchni polskiej ma długą tradycję. Najczęściej przygotowuje się z niego sosy i zupy. Najlepiej zbierać młode owocniki, które są łagodne w smaku i jędrne. Z czasem stają się gąbczaste i mocno nasączone wodą. 

Podgrzybek ma mało wartości odżywczych w porównaniu z innymi gatunkami. Niestety najnowsze badania wskazują, że może zawierać niebezpieczne dla człowieka substancje. 

W badaniach przeprowadzonych przez Chojnacką i innych naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego wynika, że podgrzybki mogą zawierać znaczną ilość rtęci niebezpieczną dla zdrowia człowieka. Badania przeprowadzone były w 12 lokalizacjach w Polsce. Ilość rtęci w kapeluszach różniła się od lokalizacji i największa była w Złotoryi na glebach bogatych w minerały.  

Tendencję podgrzybków do kumulacji rtęci potwierdziły badania słowackich naukowców przeprowadzone w 60 lokalizacjach. Badali oni stężenie rtęci w podgrzybkach i innych gatunkach grzybów. Okazało się, że borowik zajęczy najmocniej kumulował rtęć.  

Źródło: grzybypolski.pl, ekologia.pl, pubmed