To największa górska twierdza w Europie. Nigdy nie została zdobyta

Twierdza Srebrna Górach powstała dość późno, bo w XVIII wieku, w czasach, gdy Prusy Fryderyka II Wielkiego umacniały swoją pozycję. Jest jednak największą twierdzą górską w Europie. Jej budowa była ogromnym przedsięwzięciem i trwała kilkanaście lat. Zaprojektował ją inżynier Ludwik Wilhelm Regler, a poprawki wprowadził król Fryderyk II Wielki.

Wzniesiono gigantyczny donżon, koszary, kazamaty, magazyn, liczne studnie i złożony system podziemnych korytarzy. To wszystko sprawiało, że Twierdza Srebrna Góra była prawdziwym bastionem, a w jej wnętrzu można było latami bronić się przed oblężeniem. Co ciekawe, to jedna z nielicznych górskich twierdz w Europie, w której zachował się niemal kompletny układ obronny.

Na wysokości ok. 600 m n.p.m. powstało miasto zamknięte w murach. Wewnątrz twierdzy mieścił się też browar, piekarnie, zbrojownia, szpital, prochownia, warsztaty rzemieślnicze, kuchnie i kaplica. W skałach wykuto 9 studni o łącznej głębokości 478,5 m, co zapewniało stały dostęp do wody.

W drugiej połowie XIX wieku Twierdza Srebrna Góra powoli zaczęła tracić swoje znaczenie strategiczne. Garnizon pruski opuścił ją w 1867 roku. Z czasem twierdza stała się atrakcją turystyczną, a w jej pobliżu zaczęły powstawać schroniska i restauracje. Do fortecy coraz chętniej przybywali historycy i podróżni.

Po 1939 roku niemal zapomniano o tym wyjątkowym miejscu. Twierdza przez lata niszczała, ale w XXI wieku rozpoczęła się jej intensywna rewitalizacja. W 2004 roku forteca uzyskała status Pomnika Historii, a dziś jest jednym z najlepiej zachowanych obiektów tego typu w Polsce.

Twierdza Srebrna Góra pełni funkcję edukacyjną i turystyczną. Na jej terenie organizowane są rekonstrukcje, nocne zwiedzanie i wydarzenia kulturalne pozwalające poczuć atmosferę warowni z XVIII wieku.

Teraz Twierdza Srebrna Góra ma szansę trafić na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jako największa górska twierdza w Europie. Forteca została zgłoszona jako kandydat na listę, ponieważ jest znakomicie zachowana, ma imponujące rozmiary, jest unikalna w skali europejskiej, a przy tym harmonijnie wpasowuje się w górski krajobraz.

Przy budowie Twierdzy Srebrna Góra pracowało ponad 4 tysiące ludzi, a po jej zakończeniu w 1777 roku, na miejsce przybyło 1200 żołnierzy z rodzinami. Tylko raz była poważnie oblegana, co mogła zawdzięczać swojemu wyglądowi i masywności, które skutecznie odstraszały napastników. Oblężenie miało miejsce w 1807 roku, gdy twierdzę zaatakował Napoleon z Bawarczykami i Wirtemberczykami. Napastnicy zmuszeni byli się wycofać. Twierdza Srebrna Góra nigdy nie została zdobyta.

Po zachodniej stronie doliny znajduje się największy w Europie donżon, czyli wieża mieszkalno-obronna. Tworzą ją 4 wieże połączone murami — każda ma średnicę 60 metrów i i ściany o grubości 12 metrów.

Wewnątrz murów na podróżnych czeka trasa turystyczna ze zwodzonym miastem, hostel, centrum konferencyjne, a nawet sala zabaw. Czasem spotkać można rekonstruktorów w strojach z XVIII wieku. Ponoć gdzieś na terenie Twierdzy Srebrna Góra ukryty jest wielki skarb.

W okolicy warto zobaczyć też Wiadukt Sowiogórskiej Kolei Zębatej, Fort Chochoł Mały, Baterię Kazamatową, Stary Wiadukt Kolejowy i Wiadukt Wiszący dawnej kolei zębatej. Natomiast z punktów widokowych można podziwiać okoliczne lasy, Góry Sowie i panoramę Dolnego Śląska. Z kolei na wschodnim wzniesieniu znajduje się Fort Ostróg, pełniący obecnie funkcję muzeum.

Źródła: forty.pl, national-geographic.pl, noizz.pl