W tym mieście na Dolnym Śląsku odkryto bezcenny skarb. Do dziś nie jest kompletny

Właśnie w tym roku mija 40 lat od czasu odnalezienia tych arcydzieł średniowiecznej sztuki złotniczej, które stanowią unikat na skale Europy. W 1985 roku podczas prac budowlanych w Środzie Śląskiej odnaleziono cztery tysiące srebrnych monet, groszy praskich i miśnieńskich, a trzy lata później, również w tracie remontów miasta złote klejnoty, koronę oraz naczynia ceramiczne, które nazwano Skarbem Średzkim. Co prawda, do dziś nie wiadomo, czy cennych przedmiotów nie było więcej, ponieważ mogły one trafić do rąk prywatnych, przez co skarb nie jest kompletny. 

Archeologowie uważają, że Skarb Średzki został ukryty za czasów króla Karola IV około połowy XIV wieku przez Jana ze Środy, który pośredniczył w depozycie klejnotów pod zastaw z powodu pożyczki dworu królewskiego u lokalnych bankierów. Natomiast odnalezione artefakty datowane są od XII do XIV wieku, a największą wartość ma ślubna korona kobieca z początku XIV wieku oraz cesarska zapona z XIII wieku. Na podstawie przeprowadzonych badań historycy uznali, że odnaleziona korona należała do Blanki de Valois, czyli pierwszej żony Karola IV Luksemburskiego i pochodziła ze skarbca czeskiego.  

Skarb Średzki został po raz pierwszy pokazany w Muzeum Narodowym we Wrocławiu w 1996 roku, a dopiero znalazł stałą ekspozycję w Muzeum Regionalnym w Środzie Śląskiej, gdzie znajduje się od stycznia do września. Natomiast przez ostatnie trzy miesiące w roku jest eksponowany czasowo w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.

Do tej pory zorganizowano tam następujące wystawy przedstawiające Skarb Średzki: "Trzydziestolecie odkrycia" (2018), "Tajemnice złotniczej pracowni" (2019), "Czasy wielkiej zarazy" (2020), "Cesarze, królowie, książęta" (2021), "Królewskie zaślubiny" (2022), "Bankierzy króla" (2023) oraz "Legendy i mity" (2024). Natomiast w bieżącym roku z okazji 40. rocznicy odnalezienia tych niezwykłych artefaktów zorganizowano wystawę czasową “Skarb Średzki. Korona - symbol panowania", która jest poświęcona tylko temu najcenniejszemu zabytkowi ze Środy Śląskiej. Ten wyjątkowy skarb królewski można podziwiać tam od 1 października do 30 grudnia.  

Źródło: naukawpolsce.pl, mnwr.pl, powiat-sredzki.pl, businessinsider.com.pl.