Nagła zmiana decyzji. Te zasady pisowni nie wejdą w życie od stycznia 2026

Nowe zasady ortograficzne, które zaczną obowiązywać już za kilka tygodni, są już dobrze znane od 10 maja 2024 roku. Łącznie jest ich aż 11 i dotyczą pisowni łącznej i rozdzielnej, użycia łącznika oraz reguł używania małych i wielkich liter. Dlaczego więc Rada Języka Polskiego wycofuje się z jednej z nich?  

W komunikacie z dnia 7 listopada (piątek), czytamy, że decyzja RJP jest “podyktowana troską o stabilność pisowni nazw geograficznych, zwłaszcza w obszarach podlegających standaryzacji urzędowej". Jaka planowana zmiana ulegnie kolejnej zmianie? Okazuje się, że wycofano możliwość wariantywnej pisowni w wielowyrazowych nazwach geograficznych, w których drugi człon jest rzeczownikiem w mianowniku, pierwszy można zapisywać jak wyraz pospolity np. Cieśnina Bosfor/ cieśnina Bosfor. Jak więc zapiszemy je od 1 stycznia 2026 roku?  

Zobacz też: Tak już nie napiszemy w języku polskim. Eksperci ogłosili zmiany 

Wielu specjalistów podkreśla, że na wycofanie przez RJP zamian ortograficznych jest zbyt późno, a pozostali dodają, że nowe opracowania zasad pisowni polskiej są już gotowe. Z drugiej strony językowej barykady słychać głosy, że wycofanie zmiany nie powoduje najmniejszych komplikacji. Oznacza to, że z dniem 1 stycznia 2026 roku wyraz gatunkowy stojący przed nazwą w mianowniku pisany będzie małą literą (np. cieśnina Bosfor) tak jak dotychczas. Warto pamiętać, że odnosi się to także do wyrazów: cieśnina, góra, jaskinia, jezioro, kanał, morze, nizina, półwysep, przełęcz, przesmyk, przylądek, pustynia, wyspa, wyżyna, zatoka np. półwysep Hel, góra Athos, jezioro Śniardwy. 

Na szczególną uwagę zasługuje także zapis tych wyrazów poprzedzających nazwę własną, która nie jest rzeczownikiem w mianowniku, ponieważ tylko wtedy zapiszemy je wielką literą, np. Półwysep Helski.  

Przed 1 stycznia 2026 roku warto pamiętać o tym, że wielką literą będziemy zapisywać nazwy mieszkańców jednostek terytorialnych, przestrzeni publicznych, wielowyrazowe nazwy lokali usługowych i gastronomicznych, komet oraz nazwy orderów, odznaczeń, naród i tytułów honorowych, jak również nazwy pojedynczych egzemplarzy wyrobów przemysłowych.  

Źródło: rjp.pan.pl, hub.pl.