W tej części Polski jest aż 1700 jaskiń. Jedyne takie miejsce

Jurajskie wapienie, które dominują na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskie, zaczęły powstawać miliony lat temu na dnie morza. Przez długi czas podlegały one licznym procesom krasowym. Wody gruntowe i opadowe rozpuszczały skałę, poszerzając szczeliny i tworząc podziemne komory. W ten sposób powstały podziemne pionowe i poziome labirynty, które obecnie można podziwiać na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

W tym regionie można znaleźć ok. 1700 jaskiń. Wiele z nich to płytkie zagłębienia w skale i krótkie korytarze, ale nie brakuje też rozległych systemów jaskiniowych. Najdłuższa z nich to Jaskinia Wierna o długości 1027 metrów. Tuż za nią plasuje się udostępniona do ruchu turystycznego Wierzchowska Górna znajdująca się w górnej części Doliny Kluczwody. Ma ona długość 975 m, z czego można zwiedzić 700 m.

Większość jaskiń na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej ma charakter niskich, poziomych korytarzy, często z kilkoma salami lub odnogami. Naturalne otwory rozmieszczone są przede wszystkim na stromach zboczach dolin oraz w skałach wapiennych.

Podczas wędrówek należy zachować ostrożność, ponieważ niektóre z jaskiń wyglądają niepozornie, a są pionowymi studniami o głębokości kilku metrów. W połączeniu ze śliskim podłożem u wejścia (np. zimą lub po deszczu), mogą okazać się niebezpieczne. Lepiej też nie ryzykować wchodzenia do nieznanych zagłębień bez odpowiedniego przygotowania.

Chociaż w tym regionie jest niesamowicie dużo różnego rodzaju jaskiń, to tylko niewielka część z nich jest udostępniona do zwiedzania. Poza wspomnianą wyżej Jaskinią Wierzchowska Górna, warta zobaczenia jest Jaskinia Łokietka, w której przed wiekami miał ukrywać się sam Władysław Łokietek.

Przeczytaj też: Niezwykłe miejsce na Śląsku. Wydmy sięgają tu nawet 30 metrów

Natomiast Jaskinia Nietoperzowa umiejscowiona jest w górnej części Doliny Będkowskiej i można ją zwiedzać jedynie z przewodnikiem. W pobliżu Bramy Krakowskiej znajduje się Jaskinia Ciemna, uznana za jedno z najcenniejszych stanowisk archeologicznych w Polsce.

Znaczna większość jaskiń na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej nie jest przystosowana do ruchu turystycznego. Jest to spowodowane nie tylko ochroną przyrody, ale też bezpieczeństwem. Jaskinie takie jak Wierna, Brzozowa, Rysia czy Spełnionych Marzeń są trudne technicznie. Wąskie przejścia, luźne kamienie oraz strome ściany sprawiają, że wymagane jest duże doświadczenie w turystyce jaskiniowej oraz znakomita kondycja. Często nie obejdzie się też bez odpowiedniego sprzętu.

Zwiedzanie jaskiń obfituje w niezwykłe widoki i doświadczenia. Wiele podziemnych korytarzy jest domem dla różnych gatunków nietoperzy, dlatego należy zadbać o to, by nie zaburzać ich spokoju.

Jaskinię Wierzchowska Górna, uznaną za pomnik przyrody, odwiedza ponad 20 tys. turystów rocznie. Poza niesamowitą szatą naciekową wrażenie robią też przygotowane ekspozycje paleontologiczne i geomorfologiczne. Można też spotkać tu rzadko występujące w Polsce pająki - sieciarze jaskiniowe (Meta menardi).

W jaskiniach na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej urzekają przede wszystkim niesamowite formacje tworzone przez stalaktyty i stalagmity. Często są to też cenne stanowiska archeologiczne. W niektórych z nich archeolodzy odnaleźli niezwykłe relikty przeszłości. Są to m.in. krzemienne groty i oszczepy wykonane przez pierwsze grupy ludzkie z gatunku człowieka rozumnego. Na tym tle wyróżnia się Jaskinia Ciemna, w której odkryto ślady człowieka prehistorycznego, które pochodzą sprzed ok. 115 tys. lat.

Źródła: jaskiniejury.pl, 8a.pl, visitmalopolska.pl, orlegniazda.pl, jura.slaskie.travel, gov.pl, jurapolska.com