Wyrasta nawet na glebach wulkanicznych. Ten inwazyjny gatunek przebija beton

Rdestowiec japoński (łac. Reynoutria japonica) to okazała, wieloletnia bylina o krzaczastym, bujnym pokroju, dorastająca do 2-3 m wysokości. Jej łodygi są grube, puste w środku i przypominają bambus. Pędy rdestowca wyginają się łukowato ku ziemi, a tworząc gęste, zwarte łany. Jego liście są duże, eliptyczne lub sercowate, o długości 10-15 cm i soczyście zielonym kolorze z wyraźnym unerwieniem. 

Przeczytaj także: Egzotyczne kwiaty w Tatrach? Występują tam od lat

Kwiaty rośliny są drobne, białe i zebrane w wiechowate kwiatostany, pojawiające się pod koniec lata. Rdestowiec posiada silnie rozwinięty system podziemnych kłączy, z których wiosną wyrastają naziemne pędy. Wspomniane kłącza są głównym organem umożliwiającym szybkie rozrastanie się i ekspansję tej rośliny – nawet mały fragment kłącza rdestowca pozostawiony w ziemi może dać początek nowej roślinie. Te zmodyfikowane pędy podziemne mogą sięgać nawet 2-3 m w głąb ziemi i rozprzestrzeniać się na duże odległości.

Rdestowiec japoński pochodzi z Azji Wschodniej – jego naturalny zasięg występowania obejmuje tereny Japonii, Korei, Tajwanu i Chin. W Europie i Ameryce Północnej pojawił się jako roślina ozdobna i użytkowa, wprowadzona celowo w XIX wieku. Rdestowiec japoński jest gatunkiem o wysokiej tolerancji ekologicznej. Może rosnąć na różnych glebach – od mułów, przez iły i piaski, aż po podłoża wapienne. Dzięki temu w swoim naturalnym zasięgu występowania rdostowiec jest gatunkiem pionierskim na ubogich glebach wulkanicznych.

Przeczytaj także: Inwazyjny gatunek z rejonu Amazonii. W Polsce jest zakazany

Rdestowiec preferuje stanowiska wilgotne, ale dobrze znosi także okresowe susze. Najlepiej rośnie w miejscach nasłonecznionych, ale toleruje również półcień. Rdestowiec japoński najczęściej występuje na terenach ruderalnych, takich jak przydroża, nasypy kolejowe, nieużytki miejskie czy poprzemysłowe oraz w parkach, ogrodach, na brzegach rzek i w lasach łęgowych. Rzadziej spotykany jest na terenach rolniczych.

Rdestowiec japoński jest klasyfikowany jako Inwazyjny Gatunek Obcy, stwarzający zagrożenie zarówno dla Polski, jak i dla Unii Europejskiej. Rozmnaża się głównie wegetatywnie za pomocą podziemnych kłączy, które mogą rosnąć nawet 5-7 m rocznie, a nowe pędy pojawiają się błyskawicznie. Rdostowiec tworzy zwarte łany, które całkowicie zacieniają podłoże, eliminując rodzime gatunki roślin przez konkurencję o światło i wodę, a także przez działanie allelopatyczne, tj. wydzielanie związków chemicznych hamujących rozwój innych roślin. Ponadto silne kłącza rdostowca skutecznie znajdują wszelkie pęknięcia i szczeliny w betonie czy asfalcie, gdzie rozrastając się, uszkadzają fundamenty budynków, chodniki oraz drogi.

Przykładem jego inwazji jest Uniwersytet Gdański, gdzie pomimo wielokrotnych prób (walka trwa już 10 lat) mechanicznego usuwania, przesiewania gleby i stosowania środków chemicznych, roślina nadal odrasta. W przypadku rdestowca każda ingerencja w stanowisko (np. prace ziemne, przesadzanie, rozkopywanie) może prowadzić do dalszego rozprzestrzeniania się rośliny za sprawą rozmnażania wegetatywnego. Od dwóch lat problem z tym gatunkiem jest także zgłaszany na Górce Biskupiej W Gdańsku. 

Źródła: wfos.gdansk.pl, biskupiagorka.pl, gov.pl, wodnesprawy.pl